De wilde karper, oude genetica!
Torpedovormig, spatgaaf en een genot voor het oog! Aan de haak zeer wendbaar en snel, waarbij opgeven niet in hun woordenboek voorkomt! Dat is de wilde karper. Maar zwemt die nog rond in onze wateren? Mijn privé visserij speelt zich voornamelijk af op de grote uitgestrekte wateren in het noorden van Nederland en daar vang ik geregeld vissen met een hoog gehalte aan oude genetica.
In dit artikel neem ik je mee tijdens een van mijn korte vissessies. Uiteraard lees je tussen de lijnen door tips, wetenwaardigheden en wat hersenspinsels. En als laatste, maar niet minder belangrijk geef ik je ook nog een simpel te maken, maar zeer betrouwbare rig mee. Het is een karper rig die het buitengewoon goed doet op wateren waar veel met het haakaas wordt gerommeld. Deze montage gooi je niet in de war en heeft een buitengewoon hoog resetvermogen. Ideaal dus voor het vissen op wateren met veel witvis en/of kreeftachtigen.
Exoten
Met mijn trolley loop ik over de dijk langs het kanaal. Voor mij ligt een foedraal die op en neer beweegt in de maat waarmee ik me een weg baan door het gras en de aanwezige mollenbulten en gangen. Het is nog een 50-tal meters wanneer ik voorzichtig het hele zwikkie naar onderen laat rollen. Dit gaat trouwens heel gemakkelijk. Wanneer ik een nachtje ga vissen dan heb ik vrijwel niets mee en dat is wel zo fijn.
Tijdens de weg hiernaartoe twijfel ik een beetje, want het is de tijd dat de wolhandkrabben beginnen met hun jaarlijkse trek naar zee. En wanneer je denkt dat kreeften lastig zijn dan heb je nog geen kennis gemaakt met deze tijger… Deze exoten kunnen met hun bijzonder krachtige scharen in een mum van tijd je complete montage ruineren, of nog erger van de hoofdlijn knippen. Deze gedachte blijft een beetje door mijn hoofd zweven alvorens ik aankom op de stek. Nog voordat ik mijn spullen van de kar haal neem ik de tijd om over het ruime sop te kijken. Ik adem een diepe teug van de stimulerende geuren (grotendeels afkomstig van het voorbij stromende water) bewust naar binnen. Het zijn de ogenschijnlijke kleine dingen die maken dat het vissen mij zoveel plezier geeft.
Wist je dat?
Dat de palm van de wolhandkrab bezet is met een soort wolachtig haar en dat ze daar hun naam aan ontlenen? Wist je dat ze in het najaar vanuit het zoete water naar zee trekken om te paren in de winter? Dit doen ze in het brakke water waar de kanalen en rivieren uitmonden in zee. Na de paai trekken de vrouwtjes krabben verder de zee in. Ze leggen trouwens veel eieren zo rond de half miljoen tot een miljoen per krab. De mannetjes krabben sterven na het paaien en de vrouwtjes sterven na het uitkomen en loslaten van de larven. Er is dus een soort van nazorg. Dit gebeurt in het voorjaar zo rond april-mei. De jonge wolhand zoekt vervolgens het zoete water weer op en zullen na een periode van 2 a 4 jaar weer beginnen aan de trek naar zee om te paaien!
Vrijheid blijheid!
De afgelopen tientalen jaren dat ik hier vis is het water onveranderd gebleven. De stekkeuze is vrijwel eindeloos waardoor je eigenlijk overal kunt vissen. Maar wat zeker net zo zwaar meetelt voor mij zijn de karpers die hier zwemmen. Het zijn de vissen zonder naam. Dit gecombineerd met de vrijheid en de rauwe, maar pure manier van het karpervissen wat je hier kunt beoefenen is waar mijn hart naar uitgaat. Maar vergis je niet makkelijk is anders.
Om toch nog maar even en zijspoor aan te tippen. Mijn vrijheid is iets wat me wel wat zorgen baart. Niet zozeer dat dit water zal veranderen, maar wel ons leven hier op aarde. We zijn namelijk een nieuw tijdperk ingerold. Namelijk een digitaal tijdperk. Dit schept natuurlijk mogelijkheden. Maar of we er daadwerkelijk op vooruitgaan dat valt nog te bezien. De wakkere mens heeft al lang in de gaten dat agenda 2030 over ons leven wordt uitgerold. Waarbij het klimaat wordt aangegrepen om al onze vrijheden te beperken. Ik zie ons karpervissers nog een beetje als de laatste mensen die echt het gevoel met de natuur opzoeken welke voornamelijk wordt gedreven door het oeroude jachtinstinct. Een instinct die langzaam maar zeker gaat verdwijnen.
Terug naar mijn verhaal! Ik ken deze stek vrij goed het is het grootste deel van het jaar een trekroute. En tevens weet ik dat de vissen in een tijdbestek van een paar week hier ook graag rondhangen en de stek tot een soort van holding maken. Dat is nu niet het geval, maar ik verwacht zeker wel een visje mits de kreeften en krabben geen roet in het eten gooien!
Niet in de war!
Wanneer de hengels uit het foedraal komen en ze in elkaar steek, is het enkel een kwestie van een rig en een wartel lood bevestigen alvorens ik kan gaan vissen. Ikzelf hou ervan om hier te vissen met stijf onderlijnmateriaal. Ik weet dat je dan bepaalde concessies moet maken. Ik bedoel dan in de mate waarin je de inhaking kunt sturen. Echter daar wegen de voordelen van het niet in de war raken van je onderlijn door het gooien en/of door toedoen van allerlei gespuis ruimschoots tegen op.
Daarbij hebben de karpers hier hele harde bekken. Dus mocht de haak niet perfect in de onderlip zitten dan is ook dat vrijwel nooit een probleem. Echter met de onderlijn die ik nu gebruik zit de haak eigenlijk altijd goed in de onderlip. Dit komt omdat deze stiff rig het draaien van de haak niet beperkt! De onderlijnmontage die ik gebruik is de “spinner rig”. De naam zegt het al de haak kan namelijk 360 graden om zijn as draaien waardoor het niet uitmaakt van welke kant de karper het aas opneemt.
Spinner rig en kreeftachtigen
Ik beaas mijn spinner rig met een foodbased pop up. Deze zijn (door het gebruik van wat extra eialbumine) aanzienlijk taaier dan het normale zinkende voerboilies. Het idee is dat ik hiermee langer kan doorvissen alvorens een krab/kreeft het aas heeft gedecimeerd. Of dat ook daadwerkelijk het geval is, is maar sterk de vraag.
Los gezien van de taaiheid van het aas moet je het goed vastzetten. Om te voorkomen dat de kreeftachtigen het aas al te makkelijk lospeuteren is het raadzaam om een verlengde boilie stopper en flossdraad te gebruiken. Middels het bait floss kan ik de stopper in het haakaas trekken. Die je daarna vastzet door 2 a 3 platte knopen op elkaar te leggen. Door de uiteinden te verhitten met een aansteker smelten ze samen met de knopen en krijg je een geheel. Op deze manier kan de knoop niet meer loskomen.
Wilde karper en krabben
In deze periode van het jaar is het vroeg donker. Ik gooi daarom gelijk mijn hengels in en voer een paar handen boilies verdeelt over 3 stokken. De reden dat ik vrij weinig voer is dat ik zo ten eerste de krabben niet te veel wil aantrekken, maar tevens voorkom dat wanneer er maar 1 of 2 karpers zwemmen deze verzadigd raken.
Wilde karpers en biotoop vreemd aas
Veel mensen denken dat de keuze van het aas niet veel uitmaakt op dit soort wateren, maar ik deel deze mening zeer zeker niet. Sterker nog mijn biotoop vreemd aas (boilie) heeft veel meer overredingskracht nodig dan laten we zeggen een regenworm. Ik ben zo zeker in de beginperiode op de kanalen door schade en schande wijs geworden. Mijn devies is: doe geen concessies in de instantwerking van je aas, want dat kun je nog wel eens heel veel vis mislopen…Zeker wilde karper is een vis die lastig is over te halen.
“Des te meer karpers gewend zijn om natuurlijk aas te eten des te lastiger het is om ze biotoopvreemd aas te laten opnemen.”
Enfin mijn hengels liggen naar tevredenheid in. Ik zet mijn onderkomen op en zet mijn vistas naast het hoofdeinde van mijn bedchair. Niet lang daarna zit ik op mijn onthakingsmat over het water te kijken. Het is inmiddels al behoorlijk donker geworden. Je moet weten dat je op dit water blij moet zijn met gemiddelde van 1 vis per vissessie. Het is een natuurlijk water in de zin dat er geen uitzettingen zijn geweest. En daarom is de verhouding tussen het aantal vissen en de hoeveelheid water behoorlijk laag. Ook helpt het langwerpige karakter niet mee om tegen een vis aan te ‘lopen’.
Toch heb ik (ondanks de grootte van het water) een behoorlijk aantal karpers al meerdere keren gevangen. Soms in dezelfde sector/stek, maar soms ook vele tientallen kilometers verderop. Maar goed ik weet ook dat veel vissen mijn stek gewoon voorbijzwemmen puur omdat ze bijvoorbeeld met volle overgave watervlooien aan het filteren zijn. Ook wel logisch natuurlijk ze zijn immers groot geworden op natuurlijk voedsel.
Wist je dat?
Een karper net als een mens een individuele smaak preferentie heeft? En dat je door 2 soorten boilies die afwijken van samenstelling een groter attractiviteitsspectrum creëert en zo, als het ware meer karpers aan tafel uitnodigt? Je op deze manier op eenvoudige wijze de attractie van je voer aanzienlijk kunt vergroten. Zeker wanneer er veel kreeft of ander gespuis rondzwemt is dit een betere optie, dan wanneer je het voer voorziet van een soak.
Wilde karper anekdote
Het is nog niet eens laat als ik mijn slaapzak opzoek. Ik denk dat het rond de klok van 20:30 is. De stek waar ik zit heeft rechts een natuurgebied waar koeien grazen. Veelal Hereford runderen met hun witte kop en roodbruine lijf, maar ook geregeld schotse hooglanders. De karpers kunnen in dit gebied een sloot in en uitzwemmen. Het is daar ondiep en er staan veel waterplanten. En het is daarom dat de vissen hier graag komen. Toch krijg ik die avond en nacht geen aanbeet. Net voordat de zon wil opkomen ben ik bezig met het opnieuw beazen van mijn hengels. Het aas zit er gelukkig nog aan, zij het wel met een aantal flinke beschadigingen door toedoen van de kreeftachtigen. Bij een hengel is alles er helaas wel af.
Al snel heb ik mijn eerst hengel weer op de juist plek ingeworpen. Dat is naar de overkant net voor een overhangende tak op ongeveer 2 meter water. Ik maak snel mijn 2de hengel klaar maar dan krijg ik een harde run. Ik blok de vis met veel moeite. Dit is ook nodig, want aan de overkant hangen wat bossen in het water en ik moet voorkomen dat de karper daarin zwemt. Eenmaal in het midden van het kanaal weet de vis van geen ophouden. Telkens wanneer ik een meter win gaat hij er als een speer vandoor. Dit spelletje blijft de vis (ook al heb ik hem ondertussen al dicht onder de kant) volhouden. Dan zie ik de vis en mijn vermoeden wordt gevestigd, het is een gestroomlijnde schub alias wilde karper.
Zo dicht mogelijk bij de originele genetica van de wilde karper!
Nee geen dik monster hoor, maar wel eentje die heel dicht bij de looks van een originele boerenkarper in de buurt komt. Ik sta altijd weer verstelt van het buitengewone uithoudingsvermogen van deze vissen. Eenmaal in het net heb ik een glimlach van oor tot oor. Dit zijn ze wel hoor voor mij! Op de mat glijdt mijn blik over het prachtige schubbenpatroon. Veel puurder dan dit gaat het niet worden denk ik nog bij mezelf. Ik weet het, deze vissen worden niet zo zwaar. Maar het zijn wel de vissen waar ik warm van word, en daar gaat het om!
Het is een beetje behelpen zo met mijn camera op het statief maar deze vis moet wel even op de gevoelige plaat. Daarbij moet ik snel zijn. Want ik weet dat elke seconde telt. De vissen blijven hier niet rondhangen, maar zwemmen gelijk weer verder. Temeer wanneer er ook nog eens een van hun vriendjes door het wateroppervlak worden getrokken. Dan is het sowieso doorzwemmen geblazen. Met andere woorden mijn hengels moeten er zo snel mogelijk weer in.
Voorzichtig laat ik de prachtige schub door mijn handen glijden en met een ferme staartslag is de vis gelijk verdwenen in het troebele water. Mijn haak slijp ik nog even na waarna de hengel gelijk weer ingeworpen kan worden. Het lijkt wel op een herhaling van zetten als ik tijdens het klaar maken van mijn 2de hengel de zojuist ingeworpen hengel opnieuw van de steunen gris. Ook deze vis weet van wanten, maar kan zeker niet tippen aan de torpedovormige schub van een paar minuten geleden.
Wist je dat
De wilde karper van origine alleen te vinden was rond de zwarte zee? En dat de karper als vissoort in Nederland al zeker 800 jaar rondzwemt? Persoonlijk denk ik dat de echte wilde, of ook wel boerenkarper genoemd niet meer bestaat. Tenminste niet meer hier in Nederland daarvoor is er te veel inmenging met gekweekte varianten. Wat ik wel vermoed is dat er nog vissen rondzwemmen met een heel groot gedeelte originele genetica. Immers de natuur selecteert en enkel de sterksten blijven over. De originele vissen die zijn het sterkste en deze vissen kunnen zich ook prima voortplanten. Ik vang elk jaar wel een aantal van deze laten we zeggen verwilderde schubkarpers op de grote uitgestrekte openbare wateren!
Het is een spiegel en geen wilde karper!
Deze keer geen wilde karper het is een spiegelkarper. Ik moet je eerlijk zeggen dat ik ze vrij weinig hier op dit water vang. Maar soms komt er eentje voorbij en dat maakt het extra leuk! Het zijn veelal vissen die via andere sluisstukken uiteindelijk hier terecht komen. Want een uitzetting is wat dat aangaat hier op dit stuk nog nooit geweest. Ook deze beauty mag even op de gevoelige plaat. Wanneer de staart als laatste in contact komt met mijn hand is ook deze vis verdwenen. Het volgende uur blijft het stil en pak ik langzaamaan het zaakje bijeen. Voldaan kijk ik nog eenmaal over het water wanneer ik tegelijkertijd de achterklep van mijn wagen voorzichtig in het slot druk.
Tot slot de wilde karper rig die ik gebruik
Zoals belooft nog even de rig die ik graag gebruik op wateren waarbij er veel gerommeld wordt met het haakaas. De rig an sich is heel simpel om te maken. Onderstaande stap voor stap uitleg maakt het perfect duidelijk! Je hoeft zelfs niet eens te kunnen knopen want de verbindingen maak je met de krimptang.
Karperaas