Karper soorten, welke zijn er allemaal?

Er zijn verschillende karper soorten, maar ook binnen een soort zijn er verschillende uiterlijke kenmerken en benamingen! Zo heb je karpers met een volledig beschubbing, maar ook zogenaamde spiegelkarpers die deels voorzien zijn van schubben.

De Latijnse naam Cyprinus carpio ook wel Europese karper genoemd heeft veel gelijkenissen met de Aziatische karper, of Cyprinus carpio haematopterus. Toch zijn deze 2 karper soorten genetisch verschillend. De Aziatische karper is trouwens de wilde vorm van de koi karper. Waarbij de gekweekte karper zoals die bij ons rondzwemt voorkomt uit de wilde karper.

Inhoudsopgave

Karper soorten, welke zijn er allemaal?

Hoe oud wordt een karper? En wat is de zwaarste karper ter wereld?

Oorsprong van de soorten karpers in Nederland en België.

De verschillende karper soorten en rassen.

   -Duitse karper soorten.

   -Nederlandse karper soorten.

Beschubbingsvormen van de verschillende karper soorten.

   -Boerenkarper of wilde karper soorten.

   -Schubkarper en warrelschubs.

   -Spiegelkarper en volschub spiegelkarper

   -Rijenkarper

   -Lederkarper, of naaktkarper

Een koi karper is een aparte karper soort!

Aziatische, of Chinese karper soorten zoals de graskarper

Is barbeel ook een van de karper soorten?

Kroeskarper, steenkarper, of giebel dit zijn allemaal karper soorten!

Hoe oud wordt een karper? En wat is de zwaarste karper ter wereld?

Een karper kan tot wel 50 jaar oud worden. Maar gemiddeld mag je wel stellen dat een karper bij goede omstandigheden zo rond de 25 jaar oud wordt. De grootste karpers zwemmen op dit moment in Euro aqua. Waarbij het wereldrecord karper staat op maar liefst 51,2kg zwaar! De langste karper waarvan ik heb gehoord is gevangen in Canada en was volgens de vangers 131cm in lengte! Nu is dit wel een hele uitzonderlijke lengte voor een karper. Echter het laat wel zien dat deze vissoort behoorlijk groot kan worden!

Oorsprong van de soorten karpers in Nederland en België

Het oorspronkelijke leefgebied van de wilde karper is rond de Zwarte en Kaspische zee. Toch komen karpers hier in Nederland en België ook al honderden jaren voor. Zo zijn er karper resten gevonden die dateren uit 1200 na Christus. Maar het kan goed zijn dat deze vissoort hier al veel langer rondzwom. Er wordt aangenomen dat de wilde karper is meegenomen en uitgezet door monniken. Maar het zou me niet verbazen dat deze vissoort hieruit zichzelf is gekomen via rivieren en/of watervogels.

Immers Nederland is het vergaar putje van Europa. Daarbij kunnen karpers hele grote afstanden afleggen. Dus de kans dat ze hier uiteindelijk terecht komen (zonder hulp van de mens) is heel groot! Daarnaast heb ik bewijzen genoeg dat een karper zich hier prima kan voorplanten. Dit gezien de vele kleine schubkarpers die ik al jaren vang op de kanalen en rivieren die ons land rijk is! Dus ze kunnen zich wel degelijk voortplanten! Zei het wel lastiger dan bijvoorbeeld brasem of voorn.

Wil jij karpervissen leren?

De verschillende karper soorten en rassen

Binnen de verschillende soorten karpers kun je ook onderscheidt maken in rassen. Bij een soort moet je echt denken aan het verschil tussen een graskarper, gewone karper, of grootkopkarper etc. Soorten kun je door elkaar heen niet kruisen. En mocht het al zo zijn, (bijvoorbeeld een kroeskarper x een gewone karper) dan kunnen deze nakomelingen geen levensvatbare jongen produceren. De verschillende rassen daarentegen kunnen wel prima gekruist worden! Bij verschillende rassen kun je denken aan Heidemij karpers, Gallische karpers, of Aischgründer karpfen etc.

Duitse karper soorten

Net als bij honden kunnen de schillende karper rassen behoorlijke, genetische verschillen hebben. Je kunt dan denken aan groei eigenschappen, maar ook lichaamsvorm en grootte. Vooral de Duitse karpers hebben een hoge vorm en een dikke knik achter de kop. Deze vissen zijn voornamelijk gekweekt om als voedsel te dienen. Dit in tegen stelling tot ons lage landje. Het is daarom dat onder andere Duitsland, mar ook Polen rassen hebben die snel groeien en groot en zwaar kunnen worden. Omdat wij als karpervisser graag grote en zware vissen vangen zal ik een aantal van deze rassen benoemen.

Aischgrunder karper

Dit Duitse ras kenmerkt zich door de stevige knik achter de kop en zeer hoge vorm. Helaas is dit ras uitgestorven ergens rond 1950. Wel kun je deze Aischgrunder vorm terugvinden in bepaalde Hongaarse en rassen die rondzwemmen in Joegoslavië. Deze vissen zijn namelijk een mix van de Aischgrunder en het Gallische ras. Aischgrunder karpers zijn spiegelkarpers met weinig schubben en speciaal gekweekt als consumptievis. Vandaar ook de ronde vorm en de lage beschubbingsgraad.

Gallische karper

De vorm van de Gallische karper zit een beetje tussen een Aischgrunder en een Lausitzer karper in. Het bijzondere aan dit ras is dat het buitengewoon snel groeit. Toch is ook het Gallische ras niet meer zuiver. Tijdens de 2^de wereldoorlog zijn veel van de originele karper soorten verdwenen. Dit kwam omdat er allerlei soorten met elkaar werden gemixt waardoor het originele gen niet meer puur was. Wat wel heel mooi is, is dat voor de oorlog veel Gallische karpers werden geëxporteerd naar andere landen. Waardoor er nieuwe bloedlijnen ontstonden en zo ook een deel van deze genetica kan worden terug gevonden in andere karper soorten.

Boheemse karper

De Boheemse karper werd vooral gekweekt in berggebieden. Deze voornamelijk vulkanische wateren zijn behoorlijk zuur. Dit betekent dat de Boheemse karper goed bestand is tegen lage temperaturen en zure wateren. De Boheemse karper lijkt heel veel op de Lausitzer karper. De Lausitzer karper werd vooral gekweekt in zandafgravingen en niet gunstige klimatologische temperaturen. Dit maakt dat beide rassen heel sterk zijn. Waardoor het aanlokkelijk is om deze genen te gebruiken in andere karper soorten!

Nederlandse karper soorten

In Nederland is karper nooit een belangrijke industrie geweest vandaar dat wij met betrekking tot karperkweek nooit vooraan hebben gelopen! De eerste commerciële karperkweek gebeurde in Valkenswaard. Later werd dit overgenomen door de O.V.B dit zal eind 1950 zijn geweest.

We kunnen onze Nederlands karper soorten onderverdelen in een 3-tal rassen. Ik zal bij ieder ras een korte beschrijving geven. Maar hou in je achterhoofd dat in de viskweek de snelst groeiende karpers werden achtergehouden om mee verder te kweken. Hierdoor is er natuurlijk wel een bepaalde vertroebeling van de originele bloedlijn. Enfin het is altijd interessant om te weten hoe rassen zijn ontstaan!

Heidemij karper

De Heidemij karper is een vis die voorkomt uit een mix van Duitse karper soorten. Helaas is dit ras uitgestorven. Deze mix van karpers bestond onder andere uit Lausitzer, de Boheemse en de Gallische karpers. Leuk detail is dat dit ras in 1934 ook is uitgezet in het befaamde Redmire pool. Heidemij karpers konden namelijk heel oud worden en dat maakt ze genetisch gezien wel bijzonder. Heidemij karpers waren spiegelkarpers die vooral bij de staartwortel wat schubben hadden. De massieve bouw zorgde ervoor dat dit ras veel zwaarder kon worden den de boerenkarper. Ik heb zelf nog het geluk gehad om enkele van deze oude karpers te mogen vangen!

Valkenswaard karper

Nadat de O.V.B de kwekerij in Valkenswaard had overgenomen is men gaan kweken met een deel van de nog aanwezige Heidemij karpers. Deze vissen werden gekruist met andere Duitse karper soorten. Namelijk Aischgrunder en het Gallische karper ras. Deze nakomelingen zijn de spiegelkarpers die tot begin 70 tiger jaren zijn uitgezet. Daarna is er meer wildbloed bij ingemengd. Dit met het doel om sterkere dieren te krijgen. Immer voor de consumptie was de karper in ons land niet gewild. Daarbij was er een sterke lobby vanuit de KSN om een karper uit te zetten die overeenkwam met de wilde karper.

25% wild bloed hybride karper

Om een 25% wild bloed hybride te kweken ben je natuurlijk vissen nodig met de juiste genen. Deze ouder dieren die zijn gebruikt werden gevangen in Friesland. Het is heel lastig om te zeggen in hoeverre het vissen zijn geweest met laten we 50% van de originele genetische eigeneigenschappen van een wilde karper in zich. Ik denk persoonlijk dat er wel een groot deel van deze originele genetica in de ouder dieren moet hebben gezeten die zijn gebruikt voor de viskweek. Dit gezien de volledige beschubbing het lage gewicht en lichaamsbouw van deze vissen. Natuurlijk zijn er enkele uitzonderingen. Maar dat is niet zo gek wanneer je bovenstaande goed doorleest.

Beschubbingsvormen van de verschillende karper soorten

Naast de verschillende rassen en genetische achtergrond van de karper soorten kunnen de verschijningsvormen ook aanzienlijk verschillen. Het is dus goed mogelijk om een Schubkarper te vangen met voornamelijk Valkenswaard bloed in zich.

Boerenkarper of wilde karper soorten

De wilde karper is de oervorm van onze hedendaagse karper. Ik vermoed zelfs dat een 100% originele wilde karper in Nederland niet meer bestaat. Een wilde karper heeft een slanke bouw en een rechte rug, zonder knik achter de kop. Daarbij zit het oog iets naar onderen en is de vorm meer zoals die van een blankvoorn. Deze wilde karper wordt dan ook lang niet zo zwaar als de gekweekte karper soorten. De wilde of boerenkarper heeft daarentegen een veel groter uithoudingsvermogen.

Een wilde karper heeft namelijk echt rood vlees wat duidt op een grote hoeveelheid rode bloedlichaampjes. Hierdoor kan er meer zuurstof worden opgenomen en zijn deze karper soorten aanzienlijk sterker! Ik heb zelf wel een aantal hele slanke karpers weten te vangen op de rivier die erg leken op de originele boerenkarper. Het kan dus goed zijn dat er nog karpers zwemmen op de grote openbare wateren die voor het grootste gedeelte ‘wild bloed’ in hun aderen hebben stromen!

Schubkarper en warrelschubs

De schubkarper is volledig beschubt en lijkt daardoor veel op de wilde karper. Daarbij komt de schubkarper genetisch gezien het dichts bij de echte wilde karper. Je mag er trouwens van uitgaan dat iedere karper die je vangt een gekweekte variant is. De schubkarper is de sterkste kweekvariant die we hebben. Immers het nauw aansluitende schubben kleed geeft naast de stevige slijmlaag een zeer goede bescherming.

De kleur kan wat uiteenlopen van heel licht grijs tot zelfs zwart! Persoonlijk vind ik schubkarpers het mooiste. Iedere schubkarper heeft toch ook wel zijn eigen kenmerken. Het kan zijn dat de bekdraden wat langer zijn of dat ze een markante warrel in hun schubbenkleed hebben. Echter soms zijn het ook hele kleine details die je als karpervisser net moeten opvallen. Net als bij alle Europese karpers is de voorste rugvin en de aarsvinstaal gehard en getand. Daarbij heeft Cyprinus carpio 4 bekdraden, 2 kleine op de bovenlip en 2 lange in de hoek van de bek. De bek is uitstulpbaar waardoor een karper goed kan azen in de bodem.

Wil je meer weten over de schubkarper? Lees dan eens het artikel: Schubkarper alles wat je wilt weten!

Spiegelkarper en volschub spiegelkarper

De spiegelkarper is eigenlijk een schubkarper maar dan met enkel schubben. Deze schubben kunnen wat betreft grootte en vorm verschillen en hoeven niet in verhouding te staan tot het lichaam. Hierdoor is het mogelijk dat een Spiegelkarper hele grote, of juist hele kleine schubben heeft. Deze schubben kunnen verspreid over het lichaam aanwezig zijn. Dit betekent dat er een grote diversiteit aan spiegelkarpers bestaat. Dit maakt dat een individuele karper heel goed herkenbaar is! Iets wat bij schubkarpers toch wel een stuk lastiger is.

Net als bij een schubkarper kan de vorm van het lichaam sterk uiteenlopen. Je hebt echt hele slanke spiegels maar ook vissen die zo rond zijn als een pannenkoek. Doordat spiegelkarpers veel verder zijn doorgekweekt zijn ze in de regel makkelijker te vangen. Naast de normale spiegelkarpers heb je ook nog de zogenaamde volschub spiegelkarpers. De variant is over het hele lichaam bedekt met grote schubben die niet over elkaar heen liggen. Dit in tegenstelling tot de schubkarper waarbij de schubben als het ware dakpansgewijs over elkaar heen liggen…

Wil je meer weten over de spiegelkarper? Lees dan eens het artikel: Spiegelkarper alles wat je wilt weten!

Rijenkarper

De rijenkarper is eigenlijk een spiegelkarper variant. Maar dan een spiegelkarper waarbij de even grote schubben netjes gerangschikt over de zijlijn lopen. Het mag pas een rijenkarper heten wanneer de rij met schubben zonder onderbreking van kieuwdeksel tot staartwortel lopen. Verder mogen er niet te veel schubben op het lichaam aanwezig zijn. In ieder geval dusdanig weinig dat het beeld van een perfecte rij schubben over de zijlijn niet vertroebeld mag worden. Deze variant is vrij zeldzaam en ook kwetsbaarder dan de eerdergenoemde rassen. Naast de normale rijenkarper heb je ook nog de dubbel rijenkarper. Deze variant heeft 2 rijen met schubben naast elkaar lopen over de zijlijn lopen.

Wil je meer weten over de rijenkarper? Lees dan eens het artikel: Rijenkarper alles wat je wilt weten!

Lederkarper, of naaktkarper

Ook de lederkarper of naaktkarper is een variant van de spiegelkarper. Je kunt een lederkarper heel makkelijk herkennen. Een lederkarper heeft namelijk geen enkele schub op zijn lichaam. Deze verschijningsvorm is de meest zeldzame soort karper die wij in Nederland hebben rondzwemmen. Ondanks dat een lederkarper geen schubben heeft de huid wel veel nuances en dat maakt deze karpers extra bijzonder! Lees hier alles over de lederkarper.

Een koi karper is een aparte karper soort!

Een koi karper valt onder een andere soort karper dan de Europese karper. Eigenlijk mag een koi enkele zo genoemd worden wanneer deze karper soorten gekweekt zijn in Japan. Vandaar ook de term Japanse koi karper. Aangezien koi’s al meer dan 100 jaar worden gekweekt zijn er ook veel onder soorten. Deze verschillende rassen onderscheiden zich niet alleen in kleuren, maar ook in lichaamsbouw. Naast de grote verscheidenheid aan rassen heeft elk ras vele onder soorten. Heel zwart wit gezegd komt het erop neer dat de Japanse koi vooral gekweekt is om de oervorm in stand te houden. Maar dan wel met bijzonder kleurpatronen.

Doordat de koi karper zoveel is doorgekweekt is het ras er niet sterker op geworden. Ze zijn zeer vatbaar voor ziektes! Daarom is het houden van koi’s iets waar je jezelf eerst echt in moet verdiepen alvorens je daaraan begint. Wel is het zo dat koi karpers heel tam kunnen worden. Zelfs zo mak dat ze letterlijk uit je handen eten! Net als bij de Europese karper heb je ook bij koi karpers variaties in het schubbenkleed. Deze zogenaamde Doitsu karpers kun je krijgen in lederkarper, spiegelkarper en als rijenkarper.

Aziatische, of Chinese karper soorten zoals de graskarper

Bij Aziatische karpers moet je denken aan: Graskarper, Zilverkarper, Grootkop, Black carp of Siamese karper. De bekendste is denk ik wel de graskarper. Deze karper soort is hier door het waterschap veelvuldig uitgezet om de plantengroei sterk terug te dringen. Opvallend is dat deze Chinese karper soorten zich hier niet kunnen voorplanten. Ze hebben daarvoor een constante watertemperatuur nodig van tenminste 25 graden. Dit in tegenstelling tot de gewone Europese karper die rond de 18graden zich kan voortplanten.

De Zwarte karper is hier als soort niet zo heel erg bekend, maar wist je dat deze karper heel veel lijkt op een graskarper? En dat deze karper soort een van de grootste karperachtigen ter wereld is? Een zwarte karper kan bijna 2 meter lang worden en ruim 100kg in gewicht? Graskarpers kunnen ook heel groot en gemakkelijk 40 kg zwaar worden!

Wil je meer weten over hoe je het beste een graskarper kunt vangen? Klik dan op: Graskarper hoe kun je die het beste vangen?

Maar de grootste van alle karper soorten is de Siamese karper. Deze vis kan tot wel 300 kg zwaar worden. Tenminste dat is de grootste karper ooit gevangen in Thailand. Deze karper werd met een net op de rivier gevangen. Net als vrijwel alle Chinese karper eet ook deze gigantische karper het liefste planten en algen. Het is daarom dat ze moeilijk te vangen zijn met ons biotoop vreemd voedsel zoals boilies.

Is barbeel ook een van de karper soorten?

Ik vind barbeel een bijzonder mooie vis! Barbelen vallen onder de Cyprinidae familie wat betekent dat ze worden geschaard onder de karperachtigen. Ze hebben net als karpers 4 bekdraden. De naam ‘barbel’ zoals deze vis in het Engels wordt genoemd suggereert naar de bekdraden. De stand van de bek is onderstaand i.p.v. eindstand zoals bij de gewone karper. En dit maakt dat barbelen zeer goed hun voedsel van de bodem opnemen. Ze houden van stromend water met grindachtige bodems.

Een barbeel houdt van dierlijk voedsel en je kunt de grootste exemplaren het beste vangen met een klein visje. Er zijn heel veel barbeel soorten allen met de Latijnse naam Barbus. De grootste barbus soort genaamd Lucio barbus esocinus vind je in Irak. Daar zijn vissen gevangen van rond de 2meter in lengte met een gewicht van rond de 125kg zwaar en zelfs nog veel zwaarder. Maar goed daar heb ik zelf geen goede foto’s van gezien dus lastig om te zeggen. Een andere geweldige karper soort is de Masheer. Deze geweldige karperachtige heeft ook vele ondersoorten maar wordt helaas met uitsterving bedreigd.

Wil je meer weten over barbeel en hoe je deze het beste kunt vangen? Klik dan op het artikel: Barbeel vangen? Zo doe je dat!

Kroeskarper, steenkarper, of giebel dit zijn allemaal karper soorten!

De kroeskarper of giebel lijken sterk op elkaar. Ze zijn beide lid van de Cyprinidae familie en dus karperachtigen. De Giebel kant tot 45 cm lang worden en heeft een holle rugvin. Terwijl de kroeskarper tot 60 cm lang wordt met een bolle rugvin. De Giebel is eigenlijk een wilde goudvis. Vaak zie ook oranje exemplaren in het wild bij Giebels. Blijkbaar is dit iets wat van nature uit geregeld voorkomt. Je kunt een Giebel of kroeskarper eenvoudig van een karper onderscheiden doordat de bekdraden ontbreken. De Kroeskarper kun je heel makkelijk herkennen door de zwarte vlek op de staartwortel.

Wil je wat meer weten over de kroeskarper? Klik dan eens op het artikel: Kroeskarper vangen? Leer het hier!